Resis Festival

CONCERTO
GRAN TORSO V
Quatuor Diotima
Sábado 06 de maio — 21:00H
Igrexa de Santiago
ENTRADA DE BALDE

RECOLLIDA DE INVITACIÓNS A TRAVÉS DE ATAQUILLA.COM OU QUIOSCO PRAZA OURENSE
Programa

String Quartet nº2 [1968]
György Ligeti


Grosse Fuge [1825-1826]
Ludwig van Beethoven


String Quartet nº3 “Grido” [2001]
Helmut Lachenmann

GRAN TORSO é o título que en cada edición do Festival Resis destínase ás obras que, como a que refire o título -do compositor alemán Helmut Lachenmann-, foron recoñecidas como xeradoras dunha nova linguaxe e dunha renovada formulación de escóitaa. Isto é o que teñen en común as tres obras que integran este concerto, consagrado á formación por excelencia dentro da música de cámara, o cuarteto de corda. Gran torso V reune tres formas de comprometerse co absoluto imperativo do compositor que avanza a linguaxe do seu tempo; son tres obras que se proxectan case a modo de testamento no que de testemuño vital de dúas épocas traen consigo.

LA GROSSE FUGUE Op. 133 foi composta en 1825 por Beethoven, pero non como peza independente, senón como movemento final do cuarteto de cordas Opus 130. Dado a súa linguaxe, tan estraño para a época, Beethoven decidiu facer dela unha peza autónoma e como tal foi publicada en 1827, ano da súa morte.

A Gran fuga leva ao extremo os procedementos camerísticos non só de Beethoven senón de toda a escritura fuxida escrita anteriormente; esta obra é un desafío, tanto para os intérpretes como para o público; por extensión, contido intelectual, polo intenso armazón contrapuntístico e a exposición emocional co que trata o material sonoro. A obra ábrese cunha abertura, na que dalgún modo atópanse todos os recursos que aparecerán despois. Beethoven debuxa un maxistral xogo de espellos cos motivos que presentados na abertura, desenvolve na dobre fuga e culmina na Coda, dun modo inédito ata entoces. A grosse fuxa é unha obra que, da estrañeza con que foi recibida nos primeiros anos foi gañando o seu espazo aos poucos, aínda que segue sendo moi difícil poder escoitala en vivo por todas as dificultades expostas.

El CUARTETO PARA CORDA nº 2 de Ligeti que se inicia cun amplo silencio, é a segunda e última obra completa escrita para esta formación polo compositor húngaro, en 1968. Dista 14 anos respecto ao primeiro e irá seguido dunha peza que non pode ser considerada totalmente como cuarteto; en efecto, Ligeti deixou esbozos doutros dous cuartetos, pero este que se interpreta en Gran Torso é o último que pode considerarse como tal. Xa os títulos dos seus cinco movementos indican as inquietudes que Ligeti traslada á peza: Allegro nervoso; Sostenuto, molto calmo; Come un mecanismo dei precisione; Presto furioso, brutale, tumultuoso e Allegro con delicatezza. Estas inquietudes extramusicales trasládanse directamente á partitura, no que pode considerarse un compedio de técnicas e recursos interpretativos de tipo enciclopédico.

A obra que finaliza o concerto e clausura o VI Festival de Música contemporánea Resis é GRIDO, o terceiro e último dos cuarteto escritos polo compositor alemán Helmut Lachenmann, posiblemente una das súas obras con maior ancoraxe na tradición da que parte. Obra escrita en 2001, Grido amplía o horizonte sonoro da música actual a partir da persoal procura e indagación de Lachenmann sobre que é en definitiva a música e que compoñentes técnicos, estéticos e éticos constitúena. En Grido asoman desde sons extremadamente sinxelos ata extremadamente complexos, desde sons fundidos case co silencio a sons dotados dunha enerxía en movemento inusitada. Grido realiza unha viaxe sonora cara a outras formas de entender o que a música pode achegar aos homes e mulleres do século XXI, o mesmo que supón o cuarteto nº 2 de Ligeti no século XX e a Grosse fuxa no XIX.

Ninguén pode quedar alleo á inmensa pregunta sonora que se abre a partir destas tres obras cume da a escritura musical.